تخم هاي قابل جوجه كشي اغلب قبل از اينكه در ماشين جوجه كشی قرار داده شوند
براي مدتي ذخيره مي شوند. اين كار مخصوصاً در فارم هاي تجاري معمول است كه تخم ها را نگهداري مي كنند تا تعداد تخم ها برای پر كردن يك مرتبه ماشين جوجه كشي كافي باشد
به ندرت تخم ها را روزانه مي خوابانند مگر اينكه خواباندن تخم ها منفعت اقتصادي داشته باشد.
برای رسيدن به بالاترين قابليت جوجه درآوري انتقال مناسب تخم ها قبل از جوجه كشي به اندازه خود جوجه كشي اهميت دارد.
انتقال نامناسب تخم هاي قابل جوجه کشي بلدرچین همانند مرغ مي تواند ساختار داخلي ظريفشان را از هم بپاشاند و معمولاً به مرگ جنين منجر مي گردد. این مسئله حتي در تخم هاي بلدرچين بخاطر پوسته ضعيف تخم ها مشخص تر است.
براي كاهش خطر شكستگي تخم های بلدرچین همانند مرغ به خصوص وقتي كه تخم ها به مسافت هاي طولاني حمل مي شوند عاقلانه است كه تخم ها را در صندوق هایي قرار دهیم و در اطراف آن ها خاك اره تميز بریزیم. اين عمل صدمه تخم ها را حدود 15% كاهش مي دهد. وقتي كه تخم ها حمل مي شوند و تكان مي خورند بايد 24 ساعت قبل از خوابانيدن ساكن بشوند.
جمع آوري تخم
يك تخم كامل قابل جوجه كشي بلدرچین همانند مرغ مي تواند به آساني قبل از خوابانيدن توسط آلودگي هاي باكتريايي فاسد گردد. معمولي ترين راه ورود، ورود از منافذ پوسته است كه باكتري ها مي توانند 2 تا 3 ساعت پس از گذاشتن تخم از اين منافذ عبور کنند.
اگر پوسته كثيف يا خیس باشد ورود باكتري ها خيلي سريع صورت مي گيرد. ابتدا که تخم گذاشته مي شود هم دما با بدن بلدرچین مادر است اما تخم به سرعت خنك مي شود و موجب انقباض محتويات تخم مي گردد و اندكي حجم محتويات كم مي گردد.
از آنجايي كه پوسته منقبض نمي شود خلاء در تخم ايجاد مي شود و هوا و باكتري ها از بين منافذ به داخل تخم كشيده مي شوند و اتاقك هوايي را تشكيل مي دهند. جدای استفاده از لانه تخمگذاری كافي (بالاي 6 پرنده در هر لانه) و تميز كردن تخم ها از مواد داخل لانه، آلودگي هاي باكتريايي تخم های قابل جوجه كشي را مي توان با بکار بردن توصیه هاي زير در جمع آوري و انتقال تخم های بلدرچین همانند مرغ به مقدار زيادي كاهش داد:
تخم هاي قابل جوجه كشي را حداقل روزانه سه مرتبه و در درجه حرارت هاي بالا بيش از 3 مرتبه جمع آوري كنيد.
از ظروف تمیز براي جمع آوري تخم های بلدرچین همانند مرغ استفاده كنيد.
تخم هاي كثيف را در صورت امكان به محض اينكه گذاشته شدند تميز كنيد.
از پاك كردن تخم ها با پارچه كثيف مرطوب اجتناب كنيد چرا كه اين سريع ترين راه براي آلوده كردن تخم ها است. كاغذ سمباده خشك نازك براي تمیز كردن لكه هاي بزرگ كثافت مفيد است.
موقع شستشوي تخم ها دستورات شرکت سازنده مواد ضدعفوني را با توجه به غلظت های توصیه شده برای هر ماده ضدعفوني دنبال كنيد.
تخم ها را قبل از بسته بندي براي ذخيره سازي به تدريج خنك كنيد.
از تشكيل شبنم روي تخم ها وقتي در سيني هستند جلوگيري كنيد.
دوره ذخيره سازي تخم هاي قابل جوجه كشي:
تخم از لحظه اي كه گذاشته مي شود از نظر فيزيكي شروع به فساد مي كند و در معرض حمله باكتري ها قرار می گیرد به اين دلايل تخم ها را به طور نامحدود قبل از جوجه كشي نمي توان ذحيره كرد. تخم تا مرحله فساد كه در آن مرحله قابليت جوجه درآوري به سرعت پايين مي آيد قابل جوجه کشی باقي می ماند.
مدتي كه مي توان تخم را نگه داشت بدون اينكه قابليت جوجه درآوري آن كم شود كوتاه است. تحت بهترين شرايط ذخيره سازي، قابليت جوجه درآوري تخم هاي بلدرچين بعد از 4 روز به طور متوسط 2% در روز شروع به افت مي كند. بنابراين عاقلانه نيست كه تخم ها را بيشتر از يك هفته ذخيره كنيم.
بهترين شرايط ذخيره سازي:
ميزان فساد در تخم بلدرچین همانند مرغ بعد از گذاشتن تخم به شرايط فيزيكي در طي ذخيره سازي بستگي دارد.
سير قهقرايي فساد داخل تخم طي ذخيره سازي به درجه حرارت بستگي دارد.
علاوه بر اين هنگامي كه تخم تازه گذاشته شده باید تا دماي 21 تا 23 درجه که صفر فيزيولوژيكي است خنك شود تا رشد صفحه روياني روي زرده متوقف گردد.
در درجه حرارت هاي بالا رشد مجدد صفحه رويان خيلي آهسته صورت مي گیرد اما جنین ضعيف خواهد بود و اگر دماهاي پايين طولاني تر باشد يا جنين مي ميرد يا خيلي ضعيف مي شود كه در تغييرات تكاملي در طول رشد زنده نمي ماند.
به طور مشابه ذخيره كردن تخم های بلدرچین همانند مرغ در دماي خيلي پايين براي مدت طولاني به آساني مي تواند به مرگ جنين منجر شود. ميزان تبخير آب از تخم از جمله عوامل ديگري است که به درجه حرارت و رطوبت بستگي دارد.
اگر تخم بلدرچین همانند مرغ مقدار زيادي آب از طريق تبخير طي ذخيره سازي از دست بدهد جنين قادر به رشد صحيحي نخواهد بود و ممكن است در نهايت قبل از قرار دادن در ماشين جوجه كشي بميرد. در درجه حرارت معمولي اتاق (23-22 درجه) تقريباً 2 درصد از وزن تخم بلدرچين در هفته کم مي شود.
براي اينكه تخم هاي بلدرچين ضخامت پوسته كمتري (و شايد منافذ بيشتر)دارند، اين مقدار آب از دست رفته به طور چشمگيري از تخم مرغ ها بیشتر است.
تخم ها را در حالي كه سر باريك تخم پايين است ذخيره مي كنند و تخم ها را روزانه 2 مرتبه معمولاً صبح و عصر(در محور قائم) 45 درجه مي چرخانند.
مهم است كه رطوبت نسبي 85% يا بيشتر نشود. چرا که اگر رطوبت به نقطه شبنم برسد تراكم بخار آب جوی به باكتري ها اجازه مي دهد كه به آساني از بين منافذ پوسته عبور كنند. براي ذخيره سازي طولاني مدت تخم ها برای جلوگیری از حداكثر جریان هوا در اطراف تخم ها و از دست دادن آب بیش از حد آنها بهتر است که تخم ها با كيسه هاي پلي اتيلني پلاستيكي پوشانده شوند.
مرحله ابتدايي رشد جنين طي 25 ساعت اول رخ مي دهد كه طي عبور زرده از اويداكت و ساخت لايه هاي مختلف آلبومين، غشاء ها و پوسته انجام مي گيرد. خنك كردن تخم ها طي ذخيره سازي از رشد بيشتر جنين جلو گیری مي کند و جنين تا گرم شدن دوباره غيرفعال باقي مي ماند.
جنين با اين رفتار در صورتی مي تواند زنده بماند كه در مرحله بلاستولا باشد. اگر تخم در رحم براي مدت طولاني باقي بماند (بطوريكه موجب تشكيل تخم هاي خيلي بزرگ شود) رشد جنين بلدرچین همانند مرغ به مرحله اي خواهد رسيد كه خنك كردن و ذخيره سازي معمولي كشنده خواهد بود.
از طرف ديگر تخم هاي خيلي كوچك زمان كمتري در اويداكت به سر مي برند از اين رو قبل از رسيدن به مرحله بلاستولا گذاشته مي شوند. خنك كردن و ذخيره سازي اين تخم ها هم براي جنين كشنده است. بهترين قابليت جوجه درآوري با تخم هايي در دامنه 9 تا 11 گرم براي بلدرچين هاي كوتورينكس و دامنه 10 تا 13 گرم براي بلدرچين هاي باب وايت بدست مي آيد.