در اين روش مه پاش ها در داخل سالن بالاي سر مرغ ها قرار مي گيرد
براي اسپري كردن آب در داخل سالن مي توان از نازل استفاده كرد. نازل هاي مه پاش معمولاً نزديك ديوارهاي جانبي سالن طیور و به فواصل مناسب نصب مي شوند. هدف از نصب نازل ها، افزودن آب به صورت مه و قطرات بسيار ريز به جريان هواي تونلي، تبخير و تبريد متعاقب آن مي باشد. هر چه قدر قطره هاي آب كوچكتر باشند به علت سطح تماس بيشتر، اثر خنك كنندگي بهتري خواهند داشت. براي دستيابي به ذرات ريز، هنگام استفاده از نازل هاي با ظرفيت a1/hr 1 وجود يك پمپ تقويتي به منظور افزايش فشار آب( (160-200 ضروري است كه به طور تقريبي، بايستي به ازاي هر هواكش 48 اينچي، 10-20 نازل نصب شود، تعداد دقيق نازل بستگي به فشار آب درون سيستم و دبي نازل داشت و بايستي به دقت تعيين گردد. دبي نازل در فشار 85 ، تعيين مي گردد و با افزايش فشار از 85 به 160 ظرفيت نازل از يك به 1.3 al/hr افزايش مي يابد.
اين سيستم خنك كننده مي تواند در مناطقي كه رطوبت خيلي پايين است بيش از 11 درجه سانتي گراد دما را كاهش دهد.
مه پاش هاي با فشار كم
در اين روش، سوراخ هايي بر روي لوله هاي كشيده شده در سرتاسر سالن طیور ايجاد مي نمايند كه با جريان يافتن آب با فشار كم درآن ها، قطرات آب در فضا پخش مي شود و به اين ترتيب با مرطوب شدن طيور، موجبات خنك شدن آنها فراهم مي شود. لازم به يادآوري است كه در سيستم ( قفس) اين لوله ها در بالاي سر طيور نصب شده و آنها نيز خنك مي شوند.
مه پاش با فشار زياد
در اين روش، روزنه ريز مخصوصي بر روي لوله های كشيده شده در سالن طیور تعبيه مي شوند كه با جريان يافتن آب تحت فشار بالا به داخل اين لوله ها، به صورت قطرات بسيار ريزي از طريق روزنه ها در محيط پخش مي شوند كه تاثير خنك كنندگي بسيار خوبي براي هواي موجود سالن دارد.
معايب مه پاش
بزرگترين ضعف مه پاش در داخل سالن طیور این است که نيازمند مديريت و پشتيباني قوي مي باشد. اين سيستم همواره بايد مورد پايش قرار گيرد تا از تبريد كافي، كه به معني تزريق آب كافي به جريان هوا مي باشد، اطمينان حاصل شود.
به علاوه آب تزريق شده نبايد بيش از حد نياز باشد و موجب خيس شدن بستر پرندگان شود گرفتگي نازل نيز بسيار رايج و عادي بوده، بايستي سيستم از اين لحاظ پي در پي مورد بازديد قرار گرفته شود. به كيفيت آب بايد توجه كافي مبذول داشته و آب وارد شده به سيستم بايد از صافي عبور كند.
سيستم مه پاش و هواكش ( سيستم مه پاش دريچه ورودي )
در اين روش در جلوي دريچه ورودي هوا مه پاش هايي با فشار زياد نصب مي شود تا جريان هواي مكيده شده را به وسيله هواكش هاي سالن كه در ديوار جانبي مقابل نصب شده اند، مرطوب كند. با نصب كركره بر روي دريچه هاي ورودي مي توان هواي مرطوب را با هواي سالن بهتر مخلوط كرد.
كولرهاي آبي
در اين روش، كولر در بيرون سالن نصب گرديده و هوا از طريق رطوبت موجود در پوشال مرطوب شده و با فشار باد پنكه و كولر به داخل سالن فرستاده مي شود. براي جريال داشتن هوا، دريچه هايي نيز در سالن تعبيه شده اند كه هواي خروجي از طريق آن ها به طور آزاد بيرون از سالن منتقل مي شود و به اين ترتيب در سالن فشار ناچيزي ايجاد مي گردد. قابل ذكر است، استفاده از كولرهای آبي راه حل كاملاً مناسبي براي خنك كردن سالن ها نيست و بيشتر در سالن هاي قديمي كه سيستم تهويه و خنك كننده براي آنها طراحي نشده كاربرد دارد. از مزاياي كولرهاي آبي مي توان به هزينه پايين آنها اشاره كرد كولرهاي آبي براي واحدهاي پرورشي با ظرفيت پايين مي تواند راه حل كم هزينه و مناسبي باشد.
تبرید تبخیری
دمای بالا تاثیر نامطلوبی بر عملکرد طیور می گذارد. در بعضی شرایط آب و هوایی، با افزایش تهویه می توان مانع از ازدیاد دمای داخل سالن شد. در این حالت به سبب افزایش سرعت جریان هوا در داخل سالن، دمای موثر نیز کاهش می یابد. در صورت عدم کفایت این روش ها، راه های دیگری باید جستجو شود. زیرا تولید کنندگان جوجه های گوشتی تمایل دارند تا حداکثرعملکرد تولیدی پرندگان را در شرایط آب و هوایی گرم نیزحفظ کنند. با رسیدن دمای هوا به بالاتر از 30 درجه سانتیگراد، تاثیر خنک کنندگی جریان هوا کاهش یافته و در دمای نزدیک به 40 درجه سانتیگراد جریان هوا اثر خنک کنندگی خود را از دست خواهد داد. در این وضعیت کاستن از دمای واقعی هوای وارد شده به سالن تنها راه حفظ عملکرد پرندگان، بدون کاستن از تراکم آنها می باشد. راه عملی برای دستیابی به خنک کنندگی موردنیاز، استفاده از تبخیر تبریدی است.
فن آوری تبرید تبخیری پس از سال ها توسعه تدریجی و مداوم، اکنون تبدیل به یک ابزار مناسب در مدیریت شرایط محیطی گرم شده است. استفاده موثر از تبرید تبخیری نیازمند طراحی صحیح تجهیزات، توجه به موقعیت مکانی و مدیریت صحیح می باشد.
انواع پیشرفته سیستم های تبرید تبخیری، به صورت یک سیستم مکمل با تهویه تونلی کار می کنند. در یک سالن مناسب آب و هوای گرم، جریان هوا از هر عامل دیگری مهم تر می باشد.
در صورت عدم وجود فن های مکنده کافی و یا کار نکردن صحیح آنها، مرغدار با مشکل حرارت انباشته در سالن روبرو شده و سیستم تبرید امکان مقابله با آن را نخواهد داشت.
معنی این سخن آن است که موفقیت در تبرید تبخیری مستلزم طراحی، نصب و استفاده از سالن ها با روش تهویه تونلی می باشد. ازسوی دیگر تبرید تبخیری تنها هنگامی موفق خواهد بود که ظرفیت سیستم تهویه کافی باشد. همچنین سالن باید در زبندی شده و فاقد هر گونه نشتی هوا باشد. عدم کفایت عایق سازی سقف نیز موجب انتقال حرارت خورشید به داخل سالن می شود. در این صورت هیچ سیستم تهویه یا تبریدی قادر به مقابله با آن نخواهد بود. برای دستیابی به اثر خنک کنندگی جریان هوا، سیستم تهویه تونلی باید قادر به رساندن سرعت هوا به 500 fpm(فوت در دقیقه) در داخل سالن باشد. طراحی صحیح سیستم تبرید تبخیری بر پایه قدرت کافی سیستم تهویه تونلی و با توجه به مشخصات سالن مثل اندازه، ارتفاع، سقف، حضور یا عدم حضور منحرف کننده های جریان هوا، نوع و میزان عایق ها و غیره، تعداد طیور، وزن طیور هنگام عرضه به بازار و اقلیم منطقه می باشد. سیستم تبرید سالنی که در آن جوجه ها تا وزن حدود 2کیلوگرم پرورش می یابند،کاملا با سالنی که در آن خروس ها تا وزن 5/3تا4کیلوگرم نگهداری می شوند، متفاوت است.
در وهله اول باید واقع بین بود و دانست که هدف تبرید تبخیری، رساندن دما از 35 تا 38 به 21 درجه سانتی گراد نمی باشد. علت آن است که سیستم تبرید تبخیری با تهویه تونلی کار می کند. هنگام تهویه تونلی دمای هوای وارد شده صرفا بایستی تا آن حد کاهش یابد که تاثیر خنک کنندگی جریان هوا موجب احساس دمایی حدود 21 درجه سانتی گراد در پرنده گردد. به عنوان مثال اگر دمای هوا 35 درجه سانتی گراد باشد و سیستم تبرید تبخیری توان کاهش 7 درجه سانتی گراد را داشته و تاثیر خنک کنندگی جریان هوا موجب 5 درجه سانتی گراد کاهش دمای موثرشود ، پرندگان دمائی مشابه23 درجه سانتی گراد را تجربه خواهند نمود و این همان اثر خنک کنندگی مورد انتظار از یک سیستم تبرید تبخیری با طراحی خوب، در بسیاری از روزهای گرم تابستان است.
البته در بسیاری از روزها دما به 38 درجه سانتی گراد و بالاتر رسیده، فراهم آوردن شرایط کاملا راحت برای پرندگان امکان پذیر نخواهد بود. با این همه پرندگان، استرس بسیارملایمتری را تجربه نموده و در مقایسه با شرایط گرم و غیر معمول چنین روزهایی ، میزان تلفات بسیارکمتر خواهد بود.تمام سیستم های تبرید تبخیری بر پایه ایجاد تماس بین آب و هوای گرم ورودی طراحی شده اند. در چنین حالتی آب تبخیر می گردد. گرمای موجود در هوا موجب تغییر حالت آب از مایع به بخارگشته ، این تغییرموجب خنک شدن هوا می گردد. با تبخیر هرگالن آب، 8700 Btu انرژی گرمایی از هوا گرفته می شود که رقم قابل ملاحظه ای است .